Kabuklu Fıstık - Haksever Kuruyemiş

Anasayfa

Ürünler

Haksever Damla Sakızlı Kahve

Damla Sakızı ve Ürünleri

Kuru Kahveler

KURUYEMİŞ » Kabuklu Fıstık

Tarihçe:

Yerfıstığı yetiştiriciliği yaklaşık 3500 yıllık geçmişe dayanır. Yerfıstığı’nın anavatanı birçok tarihçiler tarafından Brezilya olduğu belirtilmektedir. Daha sonra Güney Amerika’da özellikle binlerce yıl önce Peru tarımında bir yere sahip olan fıstık; Portekizli tüccarlar tarafından Afrika’ya ve İspanya’ya götürülmüştür. İyi bir enerji deposu olması ve doyurucu özelliği Portekizli tüccarların gemi seyahatlerinde bu kuruyemiş ürününü çok sevmişlerdi.
           Kuzey Amerika’ya gelen Afrikalı köleler yerfıstığını ve yetiştirme şartlarını Kuzey Amerika’ya öğretmişlerdir. Tarihsel verilere göre 1800’lü yıllarda Güney Caroline’da yağ, yiyecek olarak kullanılıp ayrıca kakao üretiminin yerine geçmiştir. Ancak, 1900’lü yıllarda fıstık; yoksulların yiyeceği olmuş, ekim ve hasadının yavaş olması fıstık yetiştiriciliğini fazla yaygınlaştırmamıştır. ABD’de fıstık tüketimindeki yaygınlık; 1860 yılında iç savaş döneminde gerçekleşmiştir. Birbirlerine düşman olan Kuzey ve Güney askerleri fıstığın güçlü bir enerji deposu ve doyurucu özelliğinden dolayı fıstık tüketimi artmıştır. 19 y.y.’in ikinci yarısından sonra fıstık sokak satıcıları tarafından ABD halkı içinde tüketimini arttırmıştır. Özellikle o yıllarda genelde Beysbol maçlarında, sirklerde bir yiyecek simgesi olmuştur.
            Dünya’da toplam yerfıstığı üretimi 2003 verilerine göre 37.052.652 tondur. Asya kıtası dünya yerfıstığı üretiminin yarından fazlasını karşılamaktadır. Başlıca yerfıstığı üreticileri sırasıyla; Çin, Hindistan, Nijerya, ABD ve birçok Afrika ve Güney Amerika ülkeleri’dir.
            Yerfıstığı’nın Anadolu’da yaygınlaşması ise; Batılı tüccarların Asya seferlerinde fıstığı Anadolu’ya tanıttıkları bahsedilmektedir. Ülkemizde ilk olarak Trakya, Ege ve oradan Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da yaygınlaşmıştır. Güney bölgesinde ilk olarak Osmaniye olduğu tarihçiler tarafından belirtilmektedir. Yerfıstığı bir baklagil bitkisi olmasından dolayı, havanın serbest azotunu toprağa bağlayarak kendinden sonra gelen bitkiye azot ve organik madde depolayan önemli bir besindir. Son yıllarda ülkemizde 34.000 ha alan üzerinde 80.000 ton ürün elde edilmektedir. Yerfıstığının gelişmesi için en uygun istenen ortalama sıcaklık 22–28 °C’dir. Çimlenme 20 °C’nin altında geçikir; çimlenebilmesi için en az 12-12 °C’de olması gerekir ve sıcaklık 25 °C’ye yaklaştıkça çimlenme 7-8 günde tamamlanır. Yerfıstığı goniforlarının toprağa kolayca girmesi için toprağın rutubetli olması gerekir. Yerfıstığı gelişme dönemleri ise; başlangıç dönemi (10-20 gün), vejaktif gelişme dönemi (25-35 gün), çiçeklenme dönemi (30-40 gün), ürün oluşum dönemi (30-35 gün), ve olgunluk (hasat) dönemi (10-20 gün) şeklinde bölümlendirilir. Yerfıstığı baklagiller sınıfında; %45-60 oranında yağ, %20-30 oranında protein, %18 oranında karbonhidrat, vitaminler içerip özellikle çerez olarak tüketilir, Ayrıca yerfıstığı yağ sanayinde, sapı kuru ot ve kabuğu da çeşitli şekillerde değerlendirilen değerli bir bitkidir.

Faydaları:

Zihinsel ve bedensel yorgunluğu alır. Yüksek oranda tekli doymamış yağ içermesi LDL kolesterolün azalmasını sağlar. Vitamin E, A, B ve lif yönünden zengindir. İçerisinde bol miktarda magnezyum, bakır, kalsiyum, fosfor ve folik asit bulunur. Dolayısıyla, tansiyonu düşürür, yaşlılığı geçiktirir, kalp, damar ve beyin sinir fonksiyonlarını düzenler, kanser riskini düşürür, dişlerin ve kemiklerin güçlenmesinde etkilidir. Kalp krizi riskini azaltır.

Besin Değerleri:

Besin Öğeleri	Birim	100 gr.’da

Su	g	1.55
Energy	kcal	585
Protein	g	23.68
Total lipid (fat)	g	49.66
Karbonhidrat	g	21.51
Lif	g	8.0
Şeker	g	4.18
Mineraller
Kalsiyum	mg	54
Demir	mg	2.26
Magnezyum	mg	176
Fosfor	mg	358
Potasyum	mg	658
Sodyum	mg	6
Çinko	mg	3.31
Manganez	mg	2.083
Selenyum	mcg	7.5
Vitaminler
Thiamin	mg	0.438
Riboflavin	mg	0.098
Niacin	mg	13.525
Vitamin B-6	mg	0.256
Folate	mcg	145
Choline	mg	55.3
Vitamin E	mg	6.93